Er bestaan uiteraard verschillende soorten vervoer in Cambodja. Backpackers in Cambodja maken vooral gebruik van bussen als ze tussen steden reizen. Als het op de trein aankomt is het vervoer in Cambodja beperkt. Het vervoer binnen steden gebeurd vaak met tuk tuks, taxi’s of motorbikes. Je kan zo voor weinig geld toch makkelijk van de ene naar de andere plek komen.
Bussen in Cambodja
Bussen zijn bij uitstek het type vervoer in Cambodja waar je als backpacker vaak gebruik van maakt. Tussen alle grote steden bestaan er buslijnen die door particuliere maatschappijen worden uitgevoerd. Anders dan in Nederland koop je vaak een of twee dagen voordat je gaat reizen je buskaartje. Je buskaartje is je vervoersbewijs en een zitplaatsreservering in een.
Waar koop je een buskaartje in Cambodja?
Je koopt je buskaartje bij een van de verkoop punten. Vaak kan dit bij je hotel, guesthouse of kan je tuk tuk chauffeur dit regelen. Hoewel je via je hotel of guesthouses vaak iets extra’s betaald is dat normaal gesproken niet het geval als je het buskaartje via je tuk tuk chauffeur of motorbike chauffeur laat regelen. Zij krijgen er wel een kleine commissie voor. Meestal R2000 ($0.50). Ze zullen er erg blij mee zijn en kunnen het geld goed gebruiken omdat ze hard moeten werken en vrij arm zijn. Uiteraard kan je het buskaartje ook bij een verkooppunt van de busmaatschappij zelf kopen of op het station. Laatste twee genoemden zitten soms echter niet in de buurt zodat je weer extra kosten moet maken om er te komen. Veel buskaartjes voor Cambodja kan je online kopen via Camboticket.com. Ook is het mogelijk om je buskaartjes online te boeken via 12goasia. Het aanbod buskaartjes binnen Cambodja is hier beperkt omdat de maatschappij vooral op internationale trajecten is gefocust.
Kosten van een buskaartje in Cambodja
Het buskaartje zelf kost gemiddeld een paar dollar, afhankelijk van de maatschappij, de afstand en de conditie van de weg. Je betaald ongeveer per uur dat je in de bus doorbrengt een dollar. Reis je bijvoorbeeld van Sihanoukville naar Phnom Penh, dan betaal je $4.50 voor een rit van bijna 5 uur over een afstand van 224km. Er rijden ook luxe bussen op sommige routes. Deze kosten uiteraard wat meer. Reken hiervoor ongeveer $2 per uur.
Bekijk hier prijzen van buskaartjes in Cambodja.
Type bussen in Cambodja
In Cambodja rijden er 3 type bussen. De reguliere dagbussen die, zoals eerder genoemd, door bedrijven worden ingezet op bepaalde routes. De bussen hebben vaak een capaciteit van 52 personen. In de bus zit airconditioning, de stoelen kan je wat achterover klappen, bagage rekken boven de stoelen en onder in de bus (voor je backpack) en uiteraard een volledige TV/Video set waar doorgaans de gehele busrit Cambodjaans Karaoke op wordt afgespeeld.
De luxe bussen rijden niet op alle trajecten. Wel op trajecten tussen Siem Reap en Phnom Penh en Sihanoukville en Phnom Penh. Hoewel je bij de reguliere bussen meestal niks krijgt aangeboden in de bus is dat bij de luxe (deluxe) bussen wel het geval. Vlak voor vertrek krijg je meestal een flesje water, een refreshing towel en soms ook een zakje nootjes.
Naast de dagbussen bestaan er ook nachtbussen in Cambodja. Er rijden nachtbussen van Sihanoukville (via Phnom Penh) naar Siem Reap en v.v. en ook van Kampot naar Siem Reap v.v. Regelmatig komen er nieuwe verbindingen bij of worden er bestaande lijnen opgeheven. De nachtbussen zijn wat hoger dan dagbussen. In de bus zijn er twee niveau’s te vinden. Zowel onder als boven bevinden zich aan beide kanten van het gangpad 2 ligplaatsen naast elkaar. Vaak met een stang ertussen. Het zijn vrij krappe plaatsen en een gemiddelde westerling zal niet languit kunnen liggen. Zijdelings liggen met opgetrokken benen zal de meest handige manier zijn om de nacht door te brengen.
Tuk tuks in Cambodja
Per tuk tuk door Cambodja reizen is de perfecte manier om het land de ontdekken en mijn favoriete manier van vervoer in Cambodja. De kleine omgebouwde aanhangers die worden voortgetrokken door een brommer (motorbike) zitten heerlijk en comfortabel. In tegenstelling tot een bus of taxi kom je tijden je rit echt in contact met wat Cambodja te bieden heeft. Vrijwel overal in Cambodja kan je per tuk tuk reizen en kom je tuk tuks tegen. In ieder geval in de grotere steden en de toeristische plaatsen. Per tuk tuk reizen in Cambodja is erg populair bij toeristen. Niet alleen toeristen reizen graag per tuk tuk door Cambodja. Ook locals in de stad maken regelmatig gebruik van tuk tuks als ze bijvoorbeeld veel spullen moeten vervoeren. Voor toeristen is het echter het vervoermiddel bij uitstek.
De Cambodjaanse tuk tuk
De meeste tuk tuks in Cambodja zijn met de hand gemaakt. De zitplaatsen in de gemiddelde tuk tuk zijn erg comfortabel. Een doorsnee tuk tuk heeft 2 zitplaatsen achterin (bankje) en 2 voorin. The 2 zitplaatsen achterin hebben altijd een comfortabele rugleuning en armleuningen. De twee zitplaatsen hebben soms ook een zachte rugleuning maar soms ook een harde (hout). Ook voorin zitten armleuningen (aan de buitenkant van de tuk tuk). The tuk tuk trailer heeft een dak die je beschermd tegen de felle Cambodjaanse zon maar ook tegen de soms hevige regenval tijdens het regenseizoen. De zijkanten van de tuk tuks kunnen worden gesloten (dicht geritst) indien het regent. De meeste tuk tuk chauffeurs zijn zeer attent en sluiten de zijkanten van de tuk tuk zodra het begint te regenen. Aan het dak van de tuk tuk bevinden zich vaak ook handvatten waaraan je je kunt vasthouden. Op de vloer is genoeg ruimte om je benen te strekken. Onder de zitplaatsen bevindt zich ruimte om bagage te plaatsen. Grote koffers en tassen passen er niet maar die worden vaak handig door de chauffeur ergens in de tuk tuk vastgemaakt.
Voordelen en nadelen van het reizen per tuk tuk in Cambodja
Per tuk tuk door Cambodja reizen (of een ritje maken) heeft zo z’n voordelen maar ook z’n nadelen. Om mee te beginnen is de prijs van een ritje een groot voordeel. Een ritje met een tuk tuk is vrij goedkoop. Je kan een lange tocht maken en slecht een paar dollar hoeven te betalen. Naast een tochtje naar een bepaalde bezienswaardigheid is het ook mogelijk om een tuk tuk (inclusief chauffeur) voor bijvoorbeeld een hele dag (of een dagdeel) te huren. Veel mensen die Angkor Wat en de andere tempels bezoeken, huren een tuk tuk voor een hele dag. De kosten zijn vrij laag. Vanaf $12 kan je een tuk tuk met chauffeur voor de hele dag huren en de “kleine Angkor Tour” doen. Vanaf ongeveer $18 kan je de grotere tour doen inclusief de Bantey Srey tempel die 50km verderop ligt. Een ander groot voordeel van het reizen per tuk tuk is de temperatuur. Het dak van de tuk tuk beschermd je tegen de felle zon terwijl je al rijdend heerlijk kunt afkoelen door de frisse wind. Het uitwaaien in je tuk tuk is ideaal nadat je bezweet terugkomt van een beklimming van een van de tempels. Naast bescherming tegen de zon biedt de tuk tuk ook bescherming tegen de regen. Hevige regenbuien kunnen snel opkomen. Nog een groot voordeel is de compactheid van de tuk tuk. Tuk tuks zijn een stuk kleiner dan de gemiddelde taxi’s (vaak Toyota Camry’s) en kan zodoende makkelijker door het soms drukke verkeer manoeuvreren.
Naast de eerder genoemde voordelen is de chauffeur misschien nog wel het grootste voordeel van het reizen per tuk tuk. Na het overeenkomen van een eerlijke prijs zal de chauffeur als een vriend worden. De chauffeurs zijn over het algemeen erg betrouwbaar en attent en fungeren als persoonlijke gids. De chauffeur zal uren op je wachten terwijl jij een bezoek brengt aan de tempels van Angkor of een andere bezienswaardigheid. Zodra je terugloopt naar de standplaats van je tuk tuk staat je chauffeur je vaak al op te wachten tussen de (some vele) andere tuk tuks. Maak kennis met de chauffeur en stel wat vragen. Bied hem een drankje aan of vraag hem mee te eten tijdens de lunch. Hij zal je niet alleen erg dankbaar zijn maar misschien ook uitnodigen om kennis te maken met zijn familie. Soms nodigen ze je uit om mee te dineren. Kennis maken met de locals is tenslotte een van de redenen om te reizen toch? De tuk tuk chauffeurs zijn gelukkig anders dan die in bijvoorbeeld Bangkok. Oplichtingen komen veel minder vaak voor. Je zal niet zomaar ergens worden afgezet in de hoop dat je wat sieraden koopt zodat je chauffeur een leuke commissie kan opstrijken zoals in Bangkok soms het geval is.
Een laatste voordeel is het contact met je omgeving. In een tuk tuk kan je dingen horen, voelen, ruiken en ervaren. In een bus met airconditioning of een taxi krijgt je zeker niet alles mee.
Naast de voordelen zijn er ook nadelen aan het reizen per tuk tuk. Misschien is het onderhandelen met de chauffeur voor een goede prijs wel het ergste nadeel. Sommige reizigers haten het terwijl andere er bijna een sport van maken. Blijf altijd lachen en vriendelijk en achteraf zal het zeker meevallen. Ook een nadeel is de vervuiling. Uitlaatgassen in Phnom Penh maken het reizen per tuk tuk minder aantrekkelijk. Ook stof kan vervelend zijn. Breng altijd een sjaal mee (Krama) en ook een (zonne)bril om je ogen tegen het stof en de uitlaatgassen te beschermen. Een ooginfectie loop je snel op in Cambodja als je jezelf niet goed beschermd tegen stof.
Tuk tuk tours in Siem Reap
Tuk tuk tours in Siem Reap zijn de ideale manier om de machtige tempels van het Angkor rijk te verkennen. Sinds enkele jaren zijn de tuk tuk chauffeurs in Siem Reap geregistreerd en hebben een eigen nummer (op hun jasje). Oplichting komt zelden voor en de tuk tuk chauffeurs moeten op een speciale parkeerplaats blijven wachten op hun klanten die de tempels bezoeken. De kleine Angkor Wat tour kost ongeveer $12. Je chauffeur zal je gids zijn en vertellen wat de beste manier is om de route af te leggen. Ze geven advies zodat je de hordes Zuid-Koreanen kan ontlopen en de beste belichting voor je foto’s zult hebben. De kleine tour bestaat uit een bezoek aan Angkor Wat, Bayon, Angkor Thom (incl. elephants terrace) en Ta Phrom. De grote tour bestaat uit dezelfde tempels plus nog een aantal tempels die verderop liggen zoals Bantey Srey tempel. De grote tour kost ongeveer $18 voor een hele dag.
Enkele tips voor als je van plan bent een tour bij Angkor te gaan maken:
- Kom een goede prijs overeen met de tuk tuk chauffeur
- Regel de tuk tuk de dag voordat je de tour wilt gaan maken. Laat de chauffeur je bij je hotel ophalen op een afgesproken tijdstip
- Spreek een plaats af waar de chauffeur je ophaalt na het bezoek aan een tempel
- Betaal de chauffeur niet vooraf maar pas nadat je weer bij je hotel terug bent afgezet.
- Wissel telefoonnummers uit (koop een Cambodjaanse simkaart voor $2 incl. krediet)
- Vergeet je Krama (sjaal), zonnebril en zonnebrandcrème niet!
PassApp in Cambodja
Sinds 2018 bestaat er een nieuwe manier van vervoer in Cambodja, de PassApp. Dit is een alternatieve tuk tuk die kleiner is en uit één geheel bestaat. De PassApp in Cambodja rijdt op gas en is dus minder milieuverontreinigend. Je kunt in de App Store de PassApp downloaden en zo eenvoudig je PassApp (vervoermiddel) bestellen. Aan de hand van je gps-coördinaten weet de chauffeur je te vinden.
Ferry’s in Cambodja
Een andere manier van vervoer in Cambodja is reizen per ferry. Er bestaan een aantal verbindingen met ferry’s in Cambodja. Zo kan je van Sihanoukville per ferry naar de voor de kust gelegen eilanden Koh Rong en Koh Rong Samloem komen. Tegenwoordig kan je eenvoudig je ticket voor de ferry in Cambodja online bestellen. Ook kan je per boot van Phnom Penh naar Siem Reap reizen (of omgekeerd) of van Battambang naar Siem Reap. De eerste tocht is populair omdat het op een route ligt die door veel reizigers wordt gevolgd. De bootreis duurt ongeveer 5 uur en is zeker de moeite waard. De tweede tocht, van Battambang naar Siem Reap (of andersom) is echter veel mooier. Hij brengt je over de Sanker rivier in Battambang om vervolgens door kleine vissersdorpjes en drijvende dorpen op het Tonle Sap meer aan te komen bij de mangrove bossen vlakbij Siem Reap. De tocht duurt tussen de 5 en 8 uur in een comfortabele boot met dak (waar je eventueel op kan gaan zitten/liggen). De tocht op zich is al één van de hoogtepunten van Cambodja te noemen.
Treinen in Cambodja
Sinds 9 april rijden er treinen tussen PHnom Penh en Sihanoukville waar passagiers op mee kunnen. Deze manier van vervoer in Cambodja doet wel een beroep op je geduld. De rit van 226 kilometer brengt je met een verbluffende snelheid van gemiddeld 33 kilometer per uur in maar liefts 8 uur naar je bestemming. Een treinkaartje kost $7 per enkele reis. De trein rijdt langs Kampot en Kep in het zuidoosten van Cambodja. De trein rijdt dagelijks maar 1 kant op. Je treinkaartje voor de trein in Cambodja koop je eenvoudig op het station in Phnom Penh is Sihanoukville.
Naast deze verbinding bestond er vroeger ook een verbinding tussen Battambang en Phnom Penh die om de dag reed (aangezien er in Cambodja enkel spoor ligt). In 2006 werd er nog maar 1 maal per week per richting gereden. Sinds 2009 rijden er helemaal geen personentreinen meer op het traject, door gebrekkig onderhoud raakten de spoorlijn in verval.
De Cambodjaanse overheid heeft een exclusief contract afgesloten met tollroyalrailway. Het bedrijf heeft 30 jaar lang de exploitatierechten verkregen voor het gehele Cambodjaanse spoorwegnet. Naast het renoveren van de bestaande verbindingen zal het bedrijf ook nieuwe verbindingen aan gaan leggen. Diverse bedrijven en instellingen als ADB en AusAID hebben toegestemd met een financiële injectie van $140.000.000 om het Cambodjaanse spoorwegnet te renoveren en te upgraden. Het bedrijf heeft op korte termijn plannen om het oude spoorwegnet in ere te herstellen door middel van 4 fases. De 1e en 2e fase zijn reeds afgerond. Het zuidelijke spoor tussen Phnom Penh en Kampot is geheel opgeknapt evenals het spoor tussen Kampot en Sihanoukville, de belangrijke en enige internationale zeehaven van Cambodja. Op de gehele spoorlijn tussen Sihanoukville via Kampot en Kep tot aan Phnom Penh (254km) rijden al goederentreinen. De noordelijke spoorlijn tussen Phnom Penh en Poipet (in totaal 388km) is momenteel aan de beurt. Het gedeelte van de noordelijke spoorlijn tussen Phnom Penh en Battambang bestaat reeds maar is in slechte staat. Het bedrijf zal het traject renoveren. Het gedeelte tussen Sisophon en Poipet (48km) (de grens met Thailand) zal worden aangelegd om aansluiting te vinden op het Thaise spoorwegnet. In de nabije toekomst moet het daarom mogelijk zijn vanaf (in ieder geval) Phnom Phen naar Bangkok te reizen per trein. Personentreinen zijn binnen geheel Cambodja nog niet actief. Er zijn al wel diverse treinstellen aangeschaft. Naar alle waarschijnlijkheid zal het noordelijke spoornetwerk in 2016 klaar zijn. Ook dan wordt verwacht dat er weer per trein personenvervoer zal zijn in Cambodja. Ook de stations krijgen een opknapbeurt. Het historische treinstation van Phnom Penh is al opgeknapt. Ook het station van Sihanoukville is klaar voor gebruik.
Trein van Phnom Penh naar Ho Chi Minh city
Naast het gefaseerde plan om de bestaande noordelijke en zuidelijk spoorlijnen in ere te herstellen zijn er ook plannen om een rechtstreekste verbinding van Phnom Penh naar Ho Chi Minh city in Vietnam aan te leggen. Plannen hiervoor zullen later (2017) verder worden uitgevoerd. Ook een spoorlijn van Phnom Penh via Skun, Kampong Cham, Kratie en Stung Treng naar de grens met Laos licht in de planning evenals een spoorlijn van Phnom Penh via Skun, Kampong Thom en Siem Reap naar Sisophon (ten noorden van het Tonle Sap meer).
Bamboetrein bij Battambang
Vlakbij Battambang bestaat er nog wel een alternatieve toeristische verbinding “de bamboetrein“. Met deze trein kan je een ritje maken door het prachtige platteland van Battambang. Dit is geen officiële manier van vervoer in Cambodja maar meer een leuk toeristische uitje.
Veiligheid van vervoer in Cambodja
Over het algemeen is het vervoer in Cambodja veilig. Er komen net als in elk ander land natuurlijk wel een ongelukken voor. De wegen in Cambodja zijn soms smal en hebben maar 1 rijstrook per rijrichting. Als voertuigen elkaar willen inhalen dan is daar enig risico aan verbonden. Er komen wel een frontale botsingen voor bij gevaarlijke inhaalmanoeuvres.
Ook komen er regelmatig ongelukken voor waarbij motorbikes betrokken zijn. Ze zijn soms slecht te zien waardoor auto’s de motorbikes scheppen. Vooral in Phnom Penh komt dit voor. Steden als Sihanoukille, Kampot en Battambang zijn rustig qua verkeer. Je kan er eenvoudig zelf een motorbike huren. Pas je wel aan aan het verkeer. Rij niet te snel zodat je berekenbaar bent. In Siem Reap kan je als toerist geen motorbike huren. De tuk tuks zijn veilig en gereguleerd. Per motorbike reizen is een leuke maar risicovolle manier van vervoer in Cambodja.
Zorg ervoor dat je goed bent verzekerd als je gaat backpacken. Een ongeluk zit in een klein hoekje. Via Tasman Verzekeringen kan je voordelig een reisverzekering afsluiten speciaal voor backpackers.
